Ten wpis jest dość nietypowy w kontekście innych wpisów z mojego bloga. Temat obrony pracy dyplomowej spędzał mi przez jakiś czas sen z powiek. Na szczęście zarówno obrona pracy licencjackiej, jak i magisterskiej jest już za mną. W tym wpisie chciałbym się z Tobą podzielić moimi przemyśleniami i spostrzeżeniami związanymi z egzaminem, przygotowaniami do egzaminu oraz samego przebiegu obrony pracy dyplomowej.

Przygotowanie do obrony pracy dyplomowej

Można powiedzieć, że przygotowania do obrony pracy dyplomowej zaczynają się jeszcze przed zapisaniem się na seminarium dyplomowe. Jeśli dotarłeś/aś do tego etapu studiów, to pewnie w toku studiowania znalazłeś/aś obszar tematyczny, który Cię szczególnie zainteresował. Zdecydowanie rekomenduję wybór seminarium dyplomowego zgodnego z obszarem zainteresowań. Pomoże to przy wyborze tematu pracy, doborze literatury, pisaniu pracy, a także podczas samej obrony pracy dyplomowej. Zdecydowanie lepiej opowiada się o pracy, której napisanie sprawiło Ci przyjemność niż o temacie, który promotor przydzielił Ci na siłę. Podobnie sytuacja wygląda z wyborem promotora. Wybierz takiego, który specjalizuje się w obszarze Cię interesującym oraz takiego, który da Ci dużą swobodę w pisaniu pracy.

Kolejny etap to proces pisania pracy dyplomowej. Przebieg tego etapu w dużej mierze zależy od promotora. Są promotorzy, którzy wymagają regularnego dostarczania małych fragmentów pracy, ale są też tacy, którzy oczekują wysłania dopiero całości napisanej pracy bądź jej znacznego fragmentu. Osobiście jestem zwolennikiem częstego dostarczania małych fragmentów pracy. Pozwala to na szybsze wykrycie błędów oraz potencjalnych problemów z pracą. Dzięki temu można również skorygować założenia poczynione wcześniej bez wprowadzania dużych zmian w samej pracy. Wymienione zalety oprócz wygody pracy pozwalają na redukcję stresu, którego przed samą obroną będzie aż nadto. Nie chcesz przecież dostać wiadomości od swojego promotora na miesiąc przed obroną, że należy przeredagować połowę pracy, prawda? 🙂

Jednolity System Antyplagiatowy

Pamiętaj także, o samodzielnym pisaniu pracy i rzetelnym cytowaniu oraz podawaniu źródeł. Wszelkie próby mataczenia i plagiaty zostaną wyłapane przez Jednolity System Antyplagiatowy. Podobnie ma się sytuacja, jeśli chodzi o kupowanie gotowych prac. Nigdy nie wiesz, czy ktoś, kto sprzedał Ci gotową pracę, nie sprzedał również tej samej pracy kilkunastu innym osobom. A jeśli tak i Jednolity System Antyplagiatowy to wyłapie, to i tak nic nie będziesz w stanie z tym zrobić. Z tego, co mi wiadomo JSA całkiem dobrze radzi sobie również z detekcją treści wygenerowanych z wykorzystaniem modeli typu GPT. Ponadto, kupowanie prac, plagiatowanie i generowanie z wykorzystaniem AI jest po prostu nieetyczne.

Mam już gotową pracę i co dalej?

Mając już gotową pracę, można zacząć dopełniać formalności związane z oddaniem pracy dyplomowej. Tu rekomenduję, dogłębne sprawdzenie, co i w ilu egzemplarzach, w jakiej formie ma być złożone w jakie miejsce. To również w prosty sposób pozwoli obniżyć stres. Zdecydowanie nie chcesz otrzymać informacji, że nie dopełniłeś/aś jakichś formalności na kilka dni przed obroną. W razie pytań, czy wątpliwości zawsze warto skonsultować się z promotorem — prawdopodobnie nie jesteś pierwszym studentem, którego przygotowuje do obrony, więc prawdopodobnie zna odpowiedzi na Twoje pytania.

W międzyczasie możesz zacząć przygotowania do obrony pracy dyplomowej. W moim przypadku obrona pracy dyplomowej polegała na przedstawieniu krótkiej prezentacji oraz na odpowiedzeniu na kilka pytań. Prezentacja to nic innego jak bardzo powierzchowne streszczenie pracy i zajmuje dosłownie chwilę. Myślę, że w tym etapie obrony pracy dyplomowej ciężko jest coś popsuć.

Jedno z pytań dotyczy napisanej przez Ciebie pracy dyplomowej. W moim przypadku praca licencjacka poruszała aspekty cyberbezpieczeństwa w kontekście CMS WordPress, a otrzymane pytanie było związane bardziej z dobrymi praktykami bezpieczeństwa niż z samą treścią pracy dyplomowej. To tylko potwierdza moją wcześniejszą tezę, że lepiej jest wybrać seminarium dyplomowe z obszaru tematycznego, który nas interesuje. Analogicznie sytuacja wyglądała przy obronie magisterki. Pytanie dotyczyło jednej z uwag, jakie recenzent wymienił w recenzji i było mocno powiązane z tematyką poruszaną w pracy.

Oprócz pytania związanego z pracą dyplomową otrzymasz także pytania z całego toku studiów. W moim przypadku były to dwa pytania, po jednym z dwóch pul tematycznych po 25 pytań każda, co daje łącznie 50 pytań. Co istotne, wiele uczelni udostępnia pytania na swoich stronach internetowych. W związku z tym rekomenduję uprzednie opracowanie ich i przygotowanie się. Zachęcam, aby odpowiedzi opracować samodzielnie, co pozwoli Ci już w trakcie opracowywania odświeżyć wiedzę zdobytą w toku studiów. Jeśli chodzi o objętość odpowiedzi, to pamiętaj, że czas na odpowiedź najpewniej będzie bardzo ograniczony, dlatego nikt nie będzie od Ciebie wymagał stuprocentowego wyczerpania zagadnienia. Wystarczy dosłownie kilka zdań odpowiedzi. Do tego, w komisji zasiadają ludzie, którzy wiedzą, że się stresujesz i nie będą wymagali od Ciebie perfekcyjnej odpowiedzi.

Dlatego też podczas opracowywania pytań nie warto skupiać się na detalach, a jedynie przedstawić podstawowe informacje związane z danym zagadnieniem. W moim przypadku dokument z odpowiedziami miał ponad… 40 stron, co uważam za błąd i z obecnej perspektywy myślę, że można było go nieco skrócić.

Stres, stres, stres…

Stres będzie Twoim największym przeciwnikiem. Tak jak napisałem wcześniej, wiele czynników stresowych w bardzo prosty sposób można wyeliminować. Zdecydowanie ciężej będzie jednak wyeliminować stres przed samą obroną pracy dyplomowej. Pewnie słyszałeś/aś stwierdzenia, że „obrona pracy to formalność”, „chodzą legendy, że ktoś się nie obronił”, czy „tyle sesji zdałeś, to teraz miałbyś nie zdać”? Ja też je słyszałem i miały one skutek wręcz odwrotny skutek od zamierzonego. Przecież „skoro każdy to zdaje, to będzie podwójny wstyd, jeśli się nie obronię”. To tylko spotęgowało uczucie stresu. Dlatego też, zamiast pisać motywacyjne cytaty, myślę, że lepsze będzie podsunięcie Ci kilku pomysłów na redukcję stresu:

• odpocznij — jeśli pracujesz, to może warto wziąć kilka dni urlopu. Jeśli w pracy będziesz myślami na obronie to i tak nie będziesz produktywny/a a ponadto obowiązki związane z pracą będą Ci zaprzątać głowę przed obroną. O istotności odpoczynku pisałem już na moim blogu w artykule Programisto, odpocznij;
• nie ucz się całymi dniami — a tym bardziej nie zarywaj nocek przed obroną! Oczywiście to nie znaczy, że nie masz się uczyć wcale, ale oprócz nauki warto się także zrelaksować. W moim przypadku zadziałała jazda na rowerze, nadrabianie seriali i czytanie książek;
• wyśpij się — podczas snu twój mózg „układa sobie” wiedzę zdobytą w trakcie dnia. Na swoim przykładzie mogę powiedzieć, że gdy obudziłem się po dniu intensywnej nauki, to pamiętałem zdecydowanie więcej niż w momencie, gdy kładłem się spać. Nie zachęcam też do zastępowanie snu kawą i energetykami — przyniesie to skutek odwrotny do zamierzonego. Powstrzymaj się też na kilka dni od alkoholu i innych używek — na to przyjdzie czas po udanej obronie;
• zjedz coś dobrego — piszę to absolutnie serio. W moim przypadku pomogło, więc mam nadzieję, że pomoże też Tobie.

Podsumowanie

Mam nadzieję, że ten artykuł odpowiedział, choć na część nurtujących Cię pytań co do obrony pracy dyplomowej. Jeśli obrona pracy dyplomowej jest dopiero przed Tobą, to życzę powodzenia i trzymam kciuki!

Chciałbym tutaj też jeszcze raz serdecznie podziękować moim promotorom, którzy przeprowadzili mnie przez cały proces pisania prac dyplomowych oraz obrony.

Zaobserwuj mnie na LinkedIn!

LinkedIn jest głównym medium, poza blogiem, gdzie publikuję swoje przemyślenia. Zaobserwuj mój profil na LinkedIn, by być na bieżąco!
Zachęcam też do zaobserwowania devszczepaniak.pl na Facebooku, gdzie oprócz informacji o nowych artykułach publikuję linki do ciekawych treści.

Udostępnij wpis

Szukasz taniego i dobrego VPS? Skorzystaj z Mikrusa i przy zakupie odbierz dodatkowy miesiąc usługi za darmo!

📖 Koniecznie sprawdź ofertę księgarni Helion oferującej tysiące książek dla programistów w dobrych cenach! Kupując z tego linku, pomagasz w rozwoju bloga.

Chcesz docenić moją pracę? Postaw mi kawę!